სამართლიანი ადმინისტრაციული წარმოება და ევროპული სტანდარტები

ავტორები

  • თამარ გვარამაძე

DOI:

https://doi.org/10.60131/jlaw.2.2023.7704

საკვანძო სიტყვები:

სამართლიანი ადმინისტრაციული წარმოება, კარგი მმართველობა, ადამიანის უფლებები, ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო.

ანოტაცია

სტატია მიმოიხილავს საქართველოს კონსტიტუციით გარანტირებული სამართლიანი ადმინისტრაციული წარმოების უფლების შინაარსის განმარტებისათვის მნიშვნელოვან საერთაშორისო სტანდარტებს. აღნიშნული ღირებულია ერთის მხრივ უფლების კონსტიტუციური სტანდარტის დადგენისათვის, ასევე არსებითია  ადმინისტრაციული სამართლის ფარგლებში ადმინისტრაციული წარმოების უკვე კარგად ჩამოყალიბებული სტანდარტების მიმართ ზეგავლენის მასშტაბის განსაზღვრისათვის.

კვლევაში გაზიარებულია მოსაზრება, რომ ეტაპობრივად განვითარებული თანამედროვე კარგი მმართველობის პრინციპები მოიაზრებს კარგი მმართველობის უფლებას, რაც საქართველოს კონსტიტუციით დაცულ სამართლიანი ადმინისტრაციული წარმოების უფლებასაც მიემართება.  იმის გათვალისწინებით, რომ  საქართველო ევროპული სამართლის სისტემის ოჯახს მიეკუთვნება, საერთაშორისო სტანდარტებზე მსჯელობისას განხილულია ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრაქტიკა, ასევე ევროპის საბჭოს მინისტრთა კომიტეტის გადაწყვეტილებები. სტატიაში ასევე მიმოხილულია კვლევის დროისთვის  საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პრაქტიკა სამართლიანი ადმინისტრაციული წარმოების უფლებასთან დაკავშირებით.

დასკვნის სახით კი წარმოდგენილია ის ელემენტები, რაც ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრაქტიკით კარგი მმართველობის უფლების შინაარსს განსაზღვრავს, მათ შორის, გადაწყვეტილებების მიღება: გონივრულ ვადებში, გარემოებების სრულყოფილად გამოკვლევის შემდეგ და სათანადო დასაბუთებით, დაინტერესებული პირების კანონიერი ნდობის დაცვა, საჯარო ინტერესებსა და კერძო ინტერესებს შორის ბალანსის დაცვა, პროცედურების გაწერა ცხადად და მკაფიოდ და ა.შ. 

ავტორის ბიოგრაფია

თამარ გვარამაძე

სამართლის დოქტორი, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტის ასოცირებული პროფესორი; საქართველოს სახალხო დამცველის პირველი მოადგილე.

წყაროები

Constitution of Georgia, The Gazette of the Parliament of Georgia, 31-33, 24/08/1995 (in Georgian).

Law of Georgia "General Administrative Code of Georgia", Legislative Herald of Georgia, 32(39), 15/07/1999 (in Georgian).

Law of Georgia "On Normative Acts", Legislative Herald of Georgia, 33, 09/11/2009 (in Georgian).

Eberhard B., The Concept of Public Administration, Textbook of Administrative Science, Volume IV, Khubua G., Kalchava K. (eds), Publications of the Institute of Administrative Sciences of TSU, Tbilisi, 2018, 89-100 (in Georgian).

Explanatory card on the draft law of Georgia "On Amendments to the General Administrative Code of Georgia" https://info.parliament.ge/file/1/BillReviewContent/304307 [16.04.2023] (in Georgian).

Fortsakis Th. P., The Role of Individual Rights in the Europeanization of Tax Law, Book Title: Human Rights and Taxation in Europe and the World, Kofter/Poiares Maduro/Pistone (eds.), Amsterdam, 2011, 96.

Gvaramadze T., Georgian Administrative Law: From Soviet Era to European Standards, Book Title: Good Administration and the Council of Europe: Law, Principles, and Effectiveness, Shtelkens UL. Andrijauskaitė Ag., (eds.), Oxford University Press, 2020, 707.

Gvaramadze T., Ombudsman Institute - as an alternative appeal mechanism in the field of public administration, Journal of Law, Burduli Ir. (ed.), #2, 2020, 147, https://jlaw.tsu.ge/index.php/JLaw/issue/view/607/109 [17.08.2023] (in Georgian).

Kalichava K., Public Administration in the Perspective of Administrative Science, Textbook of Administrative Science, Volume IV, Khubua G., Kalichava K. (eds), Publications of the Institute of Administrative Sciences of TSU, Tbilisi, 2018, 63-86 (in Georgian).

Kublashvili K., Shortcomings and Challenges of the New Edition of the Constitution of Georgia, in Collection: Review of Constitutional Law, K. Vardzelashvili (ed.), #14, Tbilisi, 2020, 85-86, https://ewmi-ruleoflawgeo.org/uploads/files/597114fpGEO.pdf.pdf.pdf [14.08.2023] (in Georgian).

Leuprecht M., The Contribution of the Council of Europe to Reinforcing the Position of the Individual in Administrative Proceedings, Roundtable with European Ombudsmen, Strasbourg, 1985, 1-10.

Shtelkens UL. Andrijauskaitė Ag., Added Value of the Council of Europe to Administrative Law: The Development of Pan-European General Principles of Good Administration by the Council of Europe and their Impact on the Administrative Law of its Member States, Discussion Papers, 86, German Research Institute for Public Administration Speyer, 2017, 34 - 43.

Stelkens Ul., Andrijauskaitė Ag., Good Administration and the Council of Europe, Law, Principles, and Effectiveness, Stelkens Ul., Andrijauskaitė Ag., (eds.), Oxford University Press, First Edition, 2020, 101-102, 109-112, 124-126.

Turava P., Fair administrative proceedings as a basic constitutional right and its institutional guarantee, in the collection of articles: Protection of human rights: legislation and practice, Korkelia K. (ed.), Tbilisi, 2018, 248, https://library.iliauni.edu.ge/wp-content/uploads/2021/06/42.-adamianis-uphlebatha-datsva-kanonmdebloba-da-praqtika-statiatha -krebuli.pdf [14.08.2023].

Recommendation CM/Rec(2007)7, on Good Administration, Council of Europe, Committee of Ministriters, 20.06.2007, https://rm.coe.int/cmrec-2007-7-of-the-cm-to-ms-on-good-administration/16809f007c [17.08.2023].

Recommendation No R (97) 7, on Local Public Services and the Rights of their Users, Council of Europe, Committee of Ministriters, 01.04.1997, https://rm.coe.int/cmrec-97-7-on-local-public-services-and-rights-of-their-users/1680a43b65 [17.08.2023].

Recommendation No Rec (2004) 20, On Judicial Review of Administrative Acts, Council of Europe, Committee of Ministriters,15.12.2004, https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectID=09000016805db3f4#globalcontainer [25.08.2023].

Recommendation No. R (2000) 10, on Codes of Conduct for Public Officials, Council of Europe, Committee of Ministriters, 11.05.2000, https://rm.coe.int/16805e2e52 [17.08.2023]. Charter of Fundamental Rights of the European Union, (2000/C 364/01), Official Journal of the European Communities, 18.12.2000, https://www.europarl.europa.eu/charter/pdf/text_en.pdf [17.08.2023].

Recommendation No. R (80) 2, Concerning the Exercise of the Discretionary Powers By Administrative Authorities, Council of Europe, Committee of Ministriters, 11.03. 1980, https://rm.coe.int/cmrec-80-2-concerning-the-exercise-of-discretionary-powers-by-administ/1680a43b39 [17.08.2023].

Recommendation No. R (81) 19, on the Access to Information Held by Public Authorities, Council of Europe, Committee of Ministriters, 25.11. 1981, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016804f7a6e [17.08.2023].

Recommendation of the Committee of Ministers of the Council of Europe CM/Rec(2014)7 on the protection of whistle-blowers, 30.04.2014, https://rm.coe.int/16807096c7> [17.08.2023].

Resolution (77) 31, On the Protection of the Individual concerning the Acts of Administrative Authorities, Council of Europe, Committee of Ministriters, 28.09. 1977, https://rm.coe.int/09000016804dec56 [15.10.2020].

Ruling of the Constitutional Court of Georgia No. 1/6/1608, in the case of Matsatso Tefnadze against the Government of Georgia, 2022, https://constcourt.ge/ka/judicial-acts?legal=13669&scrollheight=4591.2001953125 [16.08.2023] (in Georgian).

Constitutional Court of Georgia Judgment No. 1/13/1560, in the case of Zauri Shermazanashvili v. Parliament of Georgia, 2021, https://constcourt.ge/ka/judicial-acts? (in Georgian).

Ruling of the Constitutional Court of Georgia No. 2/15/1403, in the case of Sulkhan Gvelesiani v. Parliament of Georgia, 2019, https://constcourt.ge/ka/judicial-acts?legal=1794&scrollheight=2906.39990234375 [16.08.2023],

Constitutional lawsuit N1573, Levan Alafishvili, a legal entity of the Parliament of Georgia and public law against the director of the "Unified National Accreditation Body - Accreditation Center", 2021, https://constcourt.ge/ka/judicial-acts?legal=10745&scrollheight=200 [25.08.2023] (in Georgian).

Ibrahimbeyov and Others v. Azerbaijan, [2023], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-223021 [25.08.2023].

Berzins and Others v. Latvia, [2021], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-212012 [18.08.2023].

Romeva v. North Macedonia, [2020], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-198885 [25.08.2023].

Čakarevic v. Croatia, [2018], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-182445 [19.08.2023].

Beinarovic and Others v. Lithuania, [2018], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-183540 [19.08.2023].

Tumeliai v. Lithuania, [2018], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-179885.

Paleviciute and Dzidzeviviene v. Lithuania, [2018], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-179825 [25.08.2023].

Zolotas v. Greece, [2013], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-116441 [25.08.2023].

Rysovskyy v. Ukraine, [2012], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/GEO?i=001-107088 [20.08.2023].

Nejdet Şahin and Perihan Şahin v. Turkey, [2011], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-114761 [25.08.2023].

Moskal v. Poland, [2010], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/GEO?i=001-94009 [20.08.2023].

Dadouch v. Malta, [2010], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/GEO?i=001-99883 [25.08.2023].

Lelas v. Croatia, [2010], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-98827 [25.08.2023].

Lombardi Vallauri v. Italy, [2010], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/GEO?i=001-95150 [23.08.2023].

Broniowski v. Poland, [2004], ECtHR, https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-61828 [19.09.2023].

Council of Europe, Committee of Ministriters, Final Activity Report, Submitted to the Committee of Ministers, Strasbourg, 1977, 12-19, https://rm.coe.int/native/090000168051651e [17.08.2023].

ჩამოტვირთვები

გამოქვეყნებული

2023-12-30

როგორ უნდა ციტირება

გვარამაძე თ. (2023). სამართლიანი ადმინისტრაციული წარმოება და ევროპული სტანდარტები. სამართლის ჟურნალი, (2), 235–251 (Geo) 208. https://doi.org/10.60131/jlaw.2.2023.7704

გამოცემა

სექცია

სტატიები