ნაფიც მსაჯულთა შერჩევის პრობლემური საკითხები
DOI:
https://doi.org/10.60131/jlaw.1.2023.7071საკვანძო სიტყვები:
ნაფიცი მსაჯულები, შერჩევა, შეუთავსებლობა, თვითაცილება, დასაბუთებული და დაუსაბუთებული აცილება, მხარე.ანოტაცია
ცნობილია, რომ ნაფიც მსაჯულთა სასამართლო ინსტიტუციურად არ მიეკუთვნება სასამართლო სისტემის ცალკე რგოლს. ის ფუნქციონირებს პირველი ინსტანციის სასამართლოსთან და წარმოადგენს მართლმსაჯულების განხორციელების განსაკუთრებულ ფორმას. ორდინალური სამართალწარმოებისაგან განსხვავებით, სადაც მოსამართლე კანონის საფუძველზე იღებს გადაწყვეტილებას, ნაფიც მსაჯულთა სასამართლო ეყრდნობა ჩვეულებრივი, რიგითი მოქალაქეების ე.წ. „შინაგან ხმას“– სინდისს, „საღ აზრს“, ხალხურ სიბრძნეს და გონიერებას, საზოგადოებრივ მორალს, სამართლიანობის განცდას. ამიტომაც ნაფიც მსაჯულთა სასამართლო დემოკრატიის უმაღლეს გამოხატულებად ითვლება. იგი მრავალმხრივ საინტერესო ინსტიტუტია. წინამდებარე სტატიაში ყურადღება გამახვილებულია ნაფიც მსაჯულთა შერჩევის პრობლემურ საკითხებზე.
სტატიაში განხილულია არაპროფესიონალი მოსამართლეების შერჩევის თეორიული და პრაქტიკული ასპექტები, მიმოხილულია შერჩევის წინაპირობები, აცილებები, ნაფიც მსაჯულთა შემადგენლობის ჩამოყალიბების პროცესი. პოზიტიურად არის შეფასებული საკანონმდებლო ცვლილებები, თუმცა ამ კუთხით კვლავ არსებობს გამოწვევები. შესაბამისად, იდენტიფიცირებულია ის პრობლემები, რომლებიც ახლავს ნაფიც მსაჯულთა კორპუსის ფორმირებას და გამოთქმულია კონკრეტული რეკომენდაციები ნაფიც მსაჯულთა შერჩევის გაჭიანურების პრევენციის და დამოუკიდებელი, მიუკერძოებელი ნაფიცი მსაჯულების შერჩევის მიზნით.
წყაროები
Criminal Procedure Code of Georgia, 09/10/2009 (in Georgian)
Bachmeier U.L., Daly B.L., Gerald T., Comparative Analysis: Systems of Trial by Non-Professional Judges in the Member States of the Council of Europe, Tbilisi, 2013, 10, 60 (in Georgian).
Commentary on the Criminal Procedure Code of Georgia, Authors' Collective, Tbilisi, 2015, 673 (in Georgian).
Gabisonia I., Courts of Jury, Magistrates and Conciliation (Mediation) , Tbilisi, 2008, 447 (in Georgian).
Guide to Judicial Skills, American Bar Association, 2012, 58, 65-66, 67-68, 95-98 (in Georgian).
Gutsenko K., Golovko L., Filimonov B., Criminal Law Process of the Western States, translation, Gogshelidze R. (ed.), 2007, 175 (in Georgian).
Interview with judge Eka Areshidze, see Georgian Court Watch, https://courtwatch.ge/articles/ekaareshidze/ [25.02.2023] (in Georgian).
Iorhandi L., Tsikarishvili K., Court of Jury, Review of Western Systems, Tbilisi, 2009, 32, 34 (in Georgian).
Joint Opinion on The Criminal Code of Georgia, OSCE/ODIHR and Council of Europe, Opinion-Nr.: CRIM – GEO/257/2014 [RJU], Warsaw/Strasbourg, 22 August 2014, §26.
Jury court, History of Origin and Development, Supreme Court of Georgia, Tbilisi, 2010, (in Georgian) http://www.supremecourt.ge/files/upload-file/pdf/finaljudge.pdf [23.01.2023].
Jurors in Criminal Proceedings, Human Rights Network of Georgia, GNHR, Tbilisi, 2016, 12, 39 (in Georgian).
Jury Institute (characteristics and problems), Caucasus International University, Tbilisi, 2017, 44 (in Georgian).
Kovalyov N., Analysis of the draft law on amendments to the Criminal Procedure Code of Georgia regarding the jury trial, 2016, Jurors in criminal proceedings, Human Rights Network of Georgia, Tbilisi, 2016, 55 (in Georgian).
McBride J., Ensuring that the Operation of Jury Triuals in Georgia Are Fully in Accordance with European Srandards, Tbilisi, 2017, 14-15 (in Georgian).
Widman N., Jury trial (Common Law Countries), 2005, 33 (in Georgian).
Widman N., Hans P.V., American Jury, Verdict, 2019, 120, 103 (in Georgian).
Decision of the Constitutional Court of Georgia on November 13, 2014 in case N1/4/557,571,576, II-98 (in Georgian).
Kristiansen v. Norway, no. 1176/10, 17/12/2015.
Hanif and Khan v. United Kingdom, no. 52999/08, 20/12/2011.
Procedo Capital Corporation v. Norway, no. 3338/05, 24/09/2009.
Holm v. Sweden, Application no. 14191/88, 25 /11/ 1993.
Piersack v. Belgium, Application no. 8692/79, 1/10/ 1982, §30.
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
ლიცენზია
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .
