საზიარო უფლებების სამართლებრივი ბუნების დადგენა
DOI:
https://doi.org/10.60131/jlaw.2.2022.7018საკვანძო სიტყვები:
საერთო საკუთრება, საზიარო უფლება, რელატიური, ვალდებულებითი უფლება, მოწილეთა შიდა ურთიერთობა, შერეული ურთიერთობა.ანოტაცია
სტატია ეძღვნება საზიარო უფლებების სამართლებრივი ბუნების დადგენას, რაც მნიშვნელოვანია როგორც მეცნიერული სიზუსტის, ისე პრაქტიკული თვალსაზრისით.
საზიარო უფლებების საწყისები საერთო საკუთრებაშია, რომელიც სანივთო სამართლის ნაწილია, შესაბამისად, ლოგიკურად საზიარო უფლებები შეიცავს სანივთოსამართლებრივი უფლების გარკვეულ ელემენტებს. კერძოდ, წილთან დაკავშირებული მოწილეთა ურთიერთობა მესამე პირებთან გარე და სანივთოსამართლებრივი ურთიერთობაა, რომელიც აბსოლუტურ ხასიათს ატარებს. ამასთან, საყურადღებოა მოწილეთა შორის შიდა ფიდუციური ურთიერთობაც, რომელიც საზიარო უფლებების ვალდებულებითსამართლებრივ საწყისებს ეხება. ვალდებულებით სამართალში საზიარო უფლებების არსებობა ნაკარნახევია წარმოშობილი ურთიერთობის შიდა, რელატიური, პირადი ხასიათით, ერთი მოწილის მიერ წილით სარგებლობისას სხვა მოწილეთა სარგებლობის ინტერესების დაუზიანებლობით. მოწილეთა უფლება-მოვალეობების ვალდებულებითსამართლებრივი შინაარსი გამოიხატება სხვა მოწილეთა ინტერესების გათვალისწინებით საზიარო საგნის გამოყენების, მართვისა და განკარგვის, ასევე, საზიარო უფლების გაუქმების უფლებამოსილებებში და ა.შ.
საზიარო უფლებები შერეული სამართლებრივი ბუნებისაა: მოწილეთა შიდა ურთიერთობა შეფარდებითი (რელატიური) ხასიათისაა, ხოლო მესამე პირებთან მოწილეთა ურთიერთობა - აბსოლუტური. შესაბამისად, ამ ურთიერთობის სპეციფიკა დგინდება იმის მიხედვით, საქმე ეხება მოწილეთა შიდა უფლება-მოვალეობებს თუ მესამე პირებთან მოწილეთა ინტერესებს. ეს განსაზღვრავს, აღნიშნული ურთიერთობის მიმართ სამოქალაქო სამართლის რომელი სფეროს ნორმები იყოს გამოყენებული - სანივთო თუ ვალდებულებითი სამართლის ნორმები.
წყაროები
Civil Code of Georgia, 26/06/1997 (in Georgian).
Akhvlediani Z., Obligatory Law, second edition, Tbilisi, 1999, 251-252 (in Georgian).
Bichia M., Legal Obligational Relations, Tbilisi, 2016, 44 (in Georgian).
Bichia M., Legal Obligational Relations, 2nd ed., Tbilisi, 2018, 58 (in Georgian).
Bichia M., Characteristics of the regime of spouses’ material relationship according to the Practice of Georgian courts, Journal "Justice and Law", No. 1, 2019, 89-90 (in Georgian).
Willems H., Comparative Analysis of Georgian and Dutch Obligatory Law, in the book "Obligatory Law", ed. Khvralashvili Kh., Tbilisi, 2006, 97 (in Georgian).
Zoidze B., Georgian Property Law, second edition, volume, 2003, 102, 103-104. (in Georgian).
Todua M., Some peculiarities of the application of the norms regulating the obligatory relations according to the Civil Code of Georgia, in the book: "Obligatory Law", ed. Khvralashvili Kh., Tbilisi, 2006, 7-8 (in Georgian).
Kobakhidze A., Civil law, I, General Part, chapter, 2001, 102-103 (in Georgian).
Kropholler I., The German Civil Code - Educational Commentary, edited by F. Jacob and M. Von Hinden, 13th edition, translators: Darjania T., Chechelashvili Z., Tbilisi, 2014, 301-302 (in Georgian).
Surguladze I., Government and Law, translator: Gamkrelidze O., Tbilisi, 2002, 110 (in Georgian).
Shotadze T., Comparative Analysis of the Norms Governing Common Ownership and Shared Rights according to the Civil Code of Georgia, Law Journal, No. 2, 2009, 19-20 (in Georgian).
Chanturia L., General part of civil law, Tbilisi, 2011, 108-110 (in Georgian).
Ruling No. As-600-2019 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia dated November 14, 2019 (in Georgian).
Decision No. AS-1977-2018 of March 22, 2019 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia (in Georgian).
Decision No. As-41-41-2016 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia of July 4, 2016 (in Georgian).
Decision No. As-336-321-2015 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia of June 24, 2016 (in Georgian).
Decision No. As-496-472-2013 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia dated January 9, 2014 (in Georgian).
Decision No. As-1169-1098-2012 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia of November 8, 2012 (in Georgian).
Decision No. As-881-924-2011 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia dated November 15, 2011 (in Georgian).
Decision No. As-649-610-2011 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia dated October 4, 2011 (in Georgian).
Decision No. As-646-607-2011 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia of June 30, 2011 (in Georgian).
Decision No. AS-547-517-2011 of June 16, 2011 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia (in Georgian).
Decision No. As-332-309-2010 of the Civil Affairs Chamber of the Supreme Court of Georgia dated October 28, 2010 (in Georgian).
BGB, Ausfertigungsdatum: 18.08.1896, zuletzt geändert durch Art. 2 G v. 21.12.2021 I 5252.
Bichia M., Several Aspects of Establishing the Ontological Nature of Shared rights (Analysis of Theory and Practice), In: Proceedings of the XVIII International Scientific and Practical Conference “Social and Economic Aspects of Education in Modern Society”, Warsaw, October 28, 2019, 54-57.
Baur F., Stürner R., Sachenrecht, 18. Auflage, München, 2009, § 3 Rn. 25 ff.
Engländer K., Die regelmäßige Rechtsgemeinschaft, Teil 1., Grundlegung II Anhang, 1914, 209.
Eberl-Borges Chr., Die Erbauseinandersetzung, Tübingen, 2000, 435-436, 455.
Fikentscher W., Heinemann A., Schuldrecht, 10. Auflage, Berlin, 2006, 365, 372.
Kirkpatrick Me J., Stuhler E., Francois H., Cosciani C., Fantozzi A., Gloden Me Joseph, Van der Heyde M., Steuervorschriften für die überbetriebliche Zusammenarbeit oder Fusion landwirtschaftlicher Betriebe, II. BR Deutschland, 84, Februar, 1972, 6.
Klein-Blenkers Fr., Rechtsformen der Unternehmen, Kȍln, 2009, 184.
Klunzinger E., Grundzüge des Gesellschaftsrechts, 16. überarbeitete und erweiterte Auflage, München, 2012, 17.
Kübler F., Assmann H.-D., Gesellschaftsrecht, Die privatrechtlichen, Ordnungsstrukuren und Regelungsprobleme von Verbänden und Unternehmen, 6.Auflage, Lehr- und Handbuch, Heidelberg, München, Landsberg, Berlin, 2006, 1, 29.
Larenz К., Lehrbuch des Schuldrechts II, 13. Aufl. München, 1994, 375.
Schmidt K., Das Gemeinschaftskonto: Rechtsgemeinschaft am Rechtsverhältnis - Eine rechtsdogmatische Skizze zu den §§ 421, 427, 428, 432, 705 und 741 BGB, In: “Festschrift für Walther Hadding zum 70. Geburtstag”, herausgegeben von Häuser F., Hammen H., Heinrichs J., Steinbeck A., Siebel U. R., Welter R., Berlin, 2004, 1097.
Schmidt K. in: Müko-BGB, 7. Auflage, 2017, § 741, Rn. 8.
Schmidt K. in: Müko-BGB, 6. Auflage, München, 2013, § 742, Rn. 1, 3, 4.
Schnorr R., Die Gemeinschaft nach Bruchteilen (§§ 741-758 BGB), Tübingen, 2004, 8, 175, 177-178, 185-187, 224-225, 228-229, 232.
Staudinger von J., Proff v., BGB, 2015, § 741, Rn. 6.
Staudinger von J., Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch: mit Einführungsgesetz und Nebengesetzen, München, 2007, 350, § 741 ff. Rz. 24.
Staudingers von J., Kommentar zum BGB mit Einführungsgesetz und Nebengesetzen, Neubearbeitung von Engel N., Langhein G-H., Mayer J., Berlin, 2008, § 743, Rn. 34.
Staudinger von. J., Langhein G.-H., Kommentar zum BGB, Berlin, 2008, § 741, Rn. 59, 256, § 742, Rn. 1.
BGH GRUR 1979, 540 (LS 2, 541) – Biedermeiermanschetten.
Alexandrov N. G., Legality and legal relations in Soviet society, M., 1955, 108-109 (in Russian).
Bratus S. N., Ioffe O. S., Civil Law, M., 1967, 41 (in Russian).
Civil law, In 4 volumes, Vol. II, Property law, Inheritance law, Exclusive rights, Personal non-property rights, Textbook, Ed. Sukhanova E. A., 3rd edition, M., 2006, 117, 119-120 (in Russian).
Filatova U.B., Institute of Common Property Law in the Countries of the Romano-Germanic Legal Family (Germany, Austria, Switzerland, France and Russia: Comparative Legal Research), M., 2015, 142-143, 211, 329-330, 334, 385, 387-388 (in Russian).
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
ლიცენზია
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .
