აქციონერის აქტივიზმი: კონტროლის მოპოვება, გამოყენება და მათი სახეები

ავტორები

  • გიორგი მახარობლიშვილი

DOI:

https://doi.org/10.60131/jlaw.1.2023.7062

საკვანძო სიტყვები:

აქციონერის აქტივიზმი, კონტროლი, საკონტროლო პაკეტი, პრემიუმ ღირებულება, მაკონტროლებელი აქციონერი, კონტროლის კერძო სარგებელი.

ანოტაცია

სტატიაში კონტროლი გაანალიზებულია როგორც აქციონერის აქტივიზმის პრაქტიკული რეალიზების მეთოდური საშუალება, მისი მოპოვების გზები და გამოყენების ფორმები კორპორაციულ-სამართლებრივ განზომილებაში.

საკორპორაციო სამართალში კონტროლი რამდენიმე მიმართულებით არის გააზრებული. მისი კორპორაციული საზრისი მიმართულია საკუთრებისა და კონტროლის ურთიერთგამიჯვნის, სს-ის წარმომადგენლობითი უფლებამოსილებით კონტროლისა და აქციონერის საკონტროლო პაკეტის ფლობისკენ.

კონტროლის სამდონოვან კლასიფიცირებას საფუძვლად უდევს პოზიტიური საკორპორაციო სამართალი, რომლის განმავითარებელია კორპორაციული მართვის საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკა და კაპიტალის ბაზრის სამართლის მოთხოვნები.  საკვლევი თეზა ორიენტირებულია აქციონერის საკონტროლო პაკეტის სამართლებრივ, ხოლო გარკვეულ შემთხვევებში - ეკონომიკურ კატეგორიებზე.

სტატიაში „კონტროლი“ გაანალიზებულია პირის (აქციონერის) მიერ მისი მოპოვებისა და გამოყენების მატერიალურ და პროცესუალურ, კონტროლის მოპოვებისკენ მიმართული ძირითადი  ტრანზაქციებისა და  საკონტროლო პაკეტის პრემიუმ ღირებულების განზომილებაში. შედარებითსამართლებრივი კვლევის, ნორმის სისტემური და ტელეოლოგიური განმარტების მეთოდი შესაძლებელს ხდის სს-ში კონტროლის ძირითადი სამეცნიერო დიაპაზონის დაფარვას.

ავტორის ბიოგრაფია

გიორგი მახარობლიშვილი

სამართლის დოქტორი, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტის ასოცირებული პროფესორი,  საკორპორაციო, საბანკო და ეკონომიკური სამართლის ინსტიტუტის წევრი.

წყაროები

Georgian "Civil Code", the Gazette of the Parliament of Georgia, 31, 24/07/1997.

Law of Georgia "On Entrepreneurs", the Legislative Herald, 04/08/2021.

Law of Georgia "On the Securities Market", the Gazette of the Parliament of Georgia 1(8), 24/12/1998.

Alchian A.A., Demsetz H., Production, Information Costs and Economic Organization, 62 Am. Econ. Rev., 1972, 783-785.

Allen T. W., Kraakman R., Subramanian G., Commentaries and Cases on the Law of Business Organization, 4th ed., Wolter Kluwer Law & Business, 2012, 292-294,417, 545.

Armour J., Hansmann H., Kraakman R., Pargendler M., What is Corporate Law? In the Collection: The Anatomy of Corporate Law: Comparative and Functional Approach, translators: Kochiashvili A., Maisuradze D., (ed.) Gabelia T., 3rd ed., Tbilisi, 2019, 19-22. (in Georgian).

Burduli I., Basics of the Stock Law, Volume II, 2013, 41-8, 168-187 (in Georgian).

Burduli I., Makharoblishvili G., Tokhadze A., Zubitashvili N., Aladashvili G., Maghradze G., Egnatashvili D., Corporate Law, 2nd ed., Tbilisi, 2021, 574-595 (in Georgian).

Bainbridge M.S., Shareholder Activism and Institutional Investors, Law and Economics Research Paper No. 05-20, 2005, 2-10.

Booth A. R., Financing the Corporation, Thomson Reuters/West, 2010, 130.

Bradly M., Interfirm Tender Offer and Market for Corporate Control, The Journal of Business, Vol. 53, No. 4, 1980, 370-371.

Cahn A., Donald D. C., Comparative Company Law, Text and Cases on the Laws Governing Corporations in Germany, the UK and the USA, Cambridge University Press, 2011, 627, 55-756, 844-876.

Chanturia L., Commentary on the Civil Code, Book I, Chanturia L. (ed.), Tbilisi, 2017 (in Georgian).

Cox J. D., Hazen T. L., The Law of Corporations, Vol. 2, 3rd ed., St. Paul, 2010, 188, 326, 330-339, 342-344.

Davies P., Introduction to Company Law, 2nd ed., Oxford University Press, 2010, 265.

Davies P., Hopti K., Ringe V. G., Control Transactions, in the Collection: Anatomy of Corporate Law: Comparative and Functional Spproach, translators: Kochiashvili A., Maisuradze D., (ed.) Gabelia T., 3rd ed., 2019, 321- 383 (in Georgian).

Dyck A., Zingales L., Private Benefits of Control: An International Comparison, The Journal of Finance, Vol. 59, No. 2, 2004, 537-538, 540-541, 543-546.

Easterbrook H. F., Fischel R. D., Corporate Control Transactions, The Yale Law Journal, Vol. 91, No. 4, 1982, 715-719.

Fairfax M. L., Shareholder Democracy, Carolina Academic Press, 2011, 29-52, 146-149.

French D., Mayson S., Ryan C., Company Law, 26th ed., Oxford University Press, 2010, 376.

Gevurtz F. A., Corporation Law, West Group, 2000, 486-488, 630-639, 677, 678.

Gilson R., Controling Shareholders and Corporate Governance: Complication the Comparative Taxonomy, Law Working Paper №49/2005, 2005, 6.

Haas J. J., Corporate Finance, 2nd ed., Thomson Reuters, 2011, 610.

Haspeslagh P. C., Jemison D. B., Managing acquisitions: Creating value through corporate renewal, The Free Press, New York, 1991, 22.

Hansmann H., Ownership of the Firm, in: Corporate Law and Economic Analysis, Bebchuk A. L., (ed.) Cambridge University Press, 1991, 290.

Jensen C. M., Meckling H. W., The Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure, Journal of Financial Economics, 1976, Vol. 3, No. 4, 315-318.

Kikvadze G., Mandatory Tender offer, in the collection: Corporate Law Collection, Book III, Burduli I. (ed.), Vol., 2015, 64, 69 (in Georgian).

Kode G., Ford J. C., Sutherland M. M., A Conceptual Model for Evaluation of Synergies in Mergers and Acquisitions: A Critical Review of the Literature, South African Journal of Business Management, 34 (1), 2003, 27.

Makharoblishvili G., Functionalization of the Conflict of Interest Construction in the Context of JSC corporate management, Journal of Law, No. 1, 2022, 78-86 (in Georgian).

Makharoblishvili G., Implementation of Fundamental Changes in the Structure of Capital Companies Based on Corporate-legal Actions (acquisition-merger), Tbilisi, 2014, 2014, 72-75, 78-86, 115-128, 141-151, 255-262 (in Georgian).

OECD, International Investment Law: Understanding Concepts and Tracking Innovations, 2008, 46-48.

Palmiter A. R., Corporations, Examples and Explanations, 5th ed., Aspen Publisher, 2006, 289, 447.

Pinto R.A., Understanding Corporate Law, 3rd ed., Lexisnexi

SEC Rule 501 (b), 17 C.F.R. §230.501(b), 2008.

Sepe S., Private Sale of Control: Why the Europe mandatory Bid Rule is Inefficient, Arizona Legal Studies, Discussion Paper No.10-29, 2010, 6-13.

Schuster E. P., Efficiency in Private Control Sales - The Case for Mandatiry Bids, Society and Economy Working Papers 08/2010, 2010, 2-7, 11, 14-19, 16-18, 21-22.

Perlman v. Feldmann, 219 F.2d 173 (2d Cir. 1955), cert. denied, 349 U.S. 952 (1955).

Prescott Group Small Cap , L.P. v. Coleman Co., Inc., 2004 WL 2059515 (Del. Ch. 2004).

Sinclair Oil Corp. v. Levien, 280 A.2d 717 (Del. 1971).

Zahn v. Transamerica Corporation, 162 F.2d 36 (3d Cir. 1947).

Zetlin v. Hanson Holding, INC., 397 N.E.2d 387 (N.Y. 1979).

ჩამოტვირთვები

გამოქვეყნებული

2023-06-30

როგორ უნდა ციტირება

მახარობლიშვილი გ. (2023). აქციონერის აქტივიზმი: კონტროლის მოპოვება, გამოყენება და მათი სახეები. სამართლის ჟურნალი, (1), 43–61 (Geo) 39. https://doi.org/10.60131/jlaw.1.2023.7062

გამოცემა

სექცია

სტატიები