დუალისტური კლასის აქციათა სტრუქტურა: თანამედროვე საკორპორაციო სამართლის გამოწვევა

ავტორები

  • ქეთევან კვეტენაძე

DOI:

https://doi.org/10.48614/jlaw.1.2022.4944

საკვანძო სიტყვები:

აქციათა კლასები, ერთი კლასის აქციათა სტრუქტურა, დუალისტური კლასის აქციათა სტრუქტურა, „ერთი აქცია, ერთი ხმა“, კორპორაციული მართვა, სპეციალური დათქმა “Sunset Provision”, საფონდო ბირჟები.

ანოტაცია

აქცია არის სააქციო საზოგადოების ფასიანი ქაღალდი. იგი ადასტურებს პარტნიორის (აქციონერის) სააქციო საზოგადოების კაპიტალში მონაწილეობას და სამართლებრივად განამტკიცებს მის პოზიციებსა და უფლებებს. არსებობს აქციათა სხვადასხვა კლასი, რომელიც ერთმანეთისგან უფლებრივი მდგომარეობით განსხვავდება. ერთი მათგანი ანიჭებს აქციონერს მმართველობით უფლებას (ჩვულებრივი აქცია), ხოლო მეორე არა და იგი მხოლოდ ქონებრივი უფლებით შემოიფარგლება (პრივილეგირებული აქცია).

თანამედროვე მსოფლიოში არსებული ტენდენციის მიხედვით, დიდი კორპორაციები მრავალფეროვანი კაპიტალის სტრუქტურით გამოირჩევიან ე.ი. ორი (ან მეტი) კლასის აქციებს უშვებენ ერთდროულად: როგორც ჩვეულებრივსა და პრივილეგირებულს, ისე ჩვეულებრივი აქციის რამოდენიმე კლასს, განსხვავებული ხმის უფლებით. განსაკუთრებით ეს დამახასიათებელია ისეთი მაღალტექნოლოგიური კომპანიებისათვის, როგორებიცაა Google, Facebook, Snap Inc. და ა.შ. მათ Dual Class Companies ანუ დუალისტური კლასის კომპანიებს უწოდებენ. როდესაც კომპანია ორი ან მეტი კლასის აქციებს უშვებს ეს დიდ რისკებთან და სირთულეებთან არის დაკავშირებული. მეცნიერებსა და ინვესტორებში აზრთა სხვადასხვაობას იწვევს, სხვადასხვა კლასის აქციების გამოშვება საზიანოა თუ სასარგებლო კომპანიისათვის? საერთოდ, რატომ მიმართავენ კორპორაციები ამ გზას? რა დადებითი ან უარყოფითი გავლენა შეიძლება მოახდინონ აქციათა კლასებმა კორპორაციულ მართვაზე? ასევე, რა დატვირთვა აქვს აქციონერს საზოგადოების მართვაში? წინამდებარე ნაშრომში სწორედ დასახელებული საკითხები იქნება განხილული; როგორი მიდგომები არსებობს განვითარებული ეკონომიკის მქონე ქვეყნებში და რა მეთოდებს მიმართავენ ისინი კორპორაციული მართვის სრულყოფისათვის.

ავტორის ბიოგრაფია

ქეთევან კვეტენაძე

სამართლის მაგისტრი, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტი.

წყაროები

Law of Georgia on Entrepreneurs, the official website of Legislative Herald of Georgia, 04/08/2021.

Law of Georgia on Securities Market, Legislative Herald of Georgia, 1(8), 14/01/1999.

Burduli I., Foundations of the Corporate Law, Vol. I, Tbilisi, 2010, 336, 341 (in Georgian).

Chanturia L., Corporate Governance and the Responsibility of Managers in Corporate Law, Tbilisi, 2006, 79, 231 (in Georgian).

Chanturia L., Ninidze T., Commentary on the Law on Entrepreneurs, Tbilisi, 2002, 123, 348 (in Georgian).

Jibuti M., State control over the protection of the interests of shareholders (investors) by the governing bodies of corporations, in Collected Articles: Duty of care and responsibility in the joint-stock company under Georgian and German law: Symposium Materials, II German-Georgian Symposium in Corporate Law, Tbilisi, 2003, 207 (in Georgian),

http://www.library.court.ge/upload/giz2003-ge-de-symposium-company-law.pdf [05.02.2022].

Kraakman R., Armour J., Davies P., Enriques L., Hansmann H., Hertig G., Hopt K., Kanda H., Pargendler M., Ringe W.-G., Rock E., The Anatomy of Corporate Law: A Comparative and Functional Approach, 3rd ed., Kochiashvili A., Maisuradze D. (Translators), Tbilisi, 2019, 19, 74, 126 (in Georgian), http://lawlibrary.info/ge/books/2019giz-ge_anatomy_of_corporate_law.pdf [05.02.2022].

Lazarashvili L., Shareholders’ rights to control the receipt of information and the duty of care, in Collected Articles: Duty of care and responsibility in the joint-stock company under Georgian and German law: Symposium Materials, II German-Georgian Symposium in Corporate Law, Tbilisi, 2003, 263-264 (in Georgian), http://www.library.court.ge/upload/giz2003-ge-de-symposium-company-law.pdf [05.02.2022].

Model Business Corporation Act (2016 Revision) (December 9, 2017), American Bar Association, https://www.americanbar.org/content/dam/aba/administrative/business_law/corplaws/2016_mbca.authcheckdam.pdf [10.03.2022].

The Delaware Code, Title 8: Corporations, Legislative Council, General Assembly State of Delaware, the Delaware Code Online, https://delcode.delaware.gov/title8/title8.pdf [10.03.2022].

NYSE, Voting Rights Interpretations Under Listed Company Manual Section 313 (01.15.13), https://www.nyse.com/publicdocs/nyse/regulation/nyse/voting_right_interpretations_under_listed_company_manual_section_313.pdf [05.02.2022].

Aggarwal D., Eldar O., Hochberg Y. V., Litov L. P., The Rise of Dual-Class Stock IPOs (November 23, 2021), NBER Working Paper 28609; Duke Law School Public Law & Legal Theory Series No. 2020-78, European Corporate Governance Institute – Finance Working Paper No. 806/2021, 11, https://ssrn.com/abstract=3690670 [06.02.2022].

Ashton D. C., Revisiting Dual Class Stock, Saint John’s Law Review, Vol. 68, 1994, 866, https://scholarship.law.stjohns.edu/lawreview/vol68/iss4/2/ [06.02.2022].

Bainbridge S. M., The Short Life and Resurrection of SEC Rule 19C-4, Washington University Law Quarterly, Vol. 69, 1991, 566, 567, http://openscholarship.wustl.edu/law_lawreview/vol69/iss2/6 [06.02.2022].

Bainbridge S. M., The Scope of the SEC’s Authority Over Shareholder Voting Rights, UCLA School of Law Research Paper No. 07-16, 2007, 14, https://ssrn.com/abstract=985707 [06.02.2022].

Baker McKenzie Lawyers, The Revival of Dual Class Shares, Publication, 19 March 2020, 3, 4, https://www.bakermckenzie.com/en/insight/publications/2020/03/the-revival-of-dual-class-shares [05.02.2022].

Bebchuk L. A., Kastiel K., The Untenable Case for Perpetual Dual-Class Stock (April 18, 2017), Virginia Law Review, Vol. 103, 2017; Harvard Law School John M. Olin Center Discussion Paper No. 905; Harvard Law School Program on Corporate Governance Discussion Paper 2017-6, 590, 599, 619, 620, https://ssrn.com/abstract=2954630 [06.02.2022].

CFA Institute, Dual-Class Shares: The Good, the Bad, and the Ugly, A Review of the Debate Surrounding Dual-Class Shares and Their Emergence in Asia Pacific, Survey Report, 2018, 50-51, https://www.cfainstitute.org/-/media/documents/survey/apac-dual-class-shares-survey-report.ashx [06.02.2022].

Committee On Capital Markets Regulation (CCMR), The Rise of Dual Class Shares: Regulation and Implications, Report, April 2020, 2, 12, https://www.capmktsreg.org/wp-content/uploads/2020/04/The-Rise-of-Dual-Class-Shares-04.08.20-1.pdf [05.02.2022].

Commissioner Robert J. Jackson Jr., Perpetual Dual-Class Stock: The Case Against Corporate Royalty, Speech, San Francisco, California, February 15, 2018, https://www.sec.gov/news/speech/perpetual-dual-class-stock-case-against-corporate-royalty [04.02.2022].

Coffee J. C. Jr., Dual Class Stock: The Shades of Sunset, November 19, 2018, The CLS Blue Sky Blog, https://clsbluesky.law.columbia.edu/2018/11/19/dual-class-stock-the-shades-of-sunset/ [06.02.2022].

Descovich K., Conroy M. A., Dixon C., Odoner E., Voting Rights Gone in a Snap – Unequal Voting Rights Back in the Spotlight, Public Company Advisory Group of Weil, Gotshal & Manges LLP, Governance and Securities Alert, April 3, 2017, https://governance.weil.com/insights/voting-rights-gone-in-a-snap-unequal-shareholder-voting-rights-back-in-the-spotlight/ [05.02.2022].

Dimitrov V., Jain P. C., Recapitalization of One Class of Common Stock into Dual-Class: Growth and Long-Run Stock Returns, September 1, 2004, 2, https://ssrn.com/abstract=422080 [04.02.2022].

Doherty K., Silicon Valley Exchange Lists First Two Companies in ESG Push, Bloomberg, 2021, https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-08-26/silicon-valley-exchange-lists-first-two-companies-in-esg-push [05.02.2022].

Fisch J. E., Davidoff-Solomon S., The Problem of Sunsets, Boston University Law Review, Vol. 99, 2019, University of Pennsylvania, Institute for Law & Economic Research Paper No. 19-04, 1062, 1067-1068, 1064, 1069, https://ssrn.com/abstract=3305319 [05.02.2022].

Financial Conduct Authority, Review of the Effectiveness of Primary Markets: The UK Primary Markets Landscape, Discussion Paper: DP17/2, https://www.fca.org.uk/publication/discussion/dp17-02.pdf [05.02.2022].

Gilson R. J., Evaluating Dual Class Common Stock: The Relevance of Substitutes, Virginia Law Review, Vol. 73, 1987, 807, https://scholarship.law.columbia.edu/faculty_scholarship/987 [05.02.2022].

Goshen Z., Hamdani A., Corporate Control and Idiosyncratic Vision, Yale Law Journal, Vol. 125, 2016, 566, 567, https://www.yalelawjournal.org/article/corporate-control-and-idiosyncratic-vision [04.02.2022].

Gurrea-Martínez A., Theory, Evidence, and Policy on Dual-Class Shares: A Country-Specific Response to a Global Debate, Harvard Law School Forum on Corporate Governance, 2019, https://corpgov.law.harvard.edu/2019/07/15/theory-evidence-and-policy-on-dual-class-shares-a-country-specific-response-to-a-global-debate/ [05.02.2022].

Howell J. W., The Dual Class Stock Structure in the United States: A New Dataset and An Examination of Firms who Leave the Structure, Ph.D. Dissertation, The University of Georgia, Athens, Georgia, 2010, 2, https://getd.libs.uga.edu/pdfs/howell_jason_w_201005_phd.pdf [03.02.2022].

Kang S. Y., Taking Voting Leverage and Anti-Director Rights More Seriously: A Critical Analysis of the Law and Finance Theory, Peking University School of Transnational Law Research Paper No. 15-3, 2015, 20, 21, https://ssrn.com/abstract=2669420 [02.02.2022].

Kim H., Michaely R., Sticking around Too Long? Dynamics of the Benefits of Dual-Class Voting, European Corporate Governance Institute (ECGI) - Finance Working Paper No. 590/2019, Swiss Finance Institute Research Paper No. 19-09, 2019, 4, https://ssrn.com/abstract=3145209 [05.02.2022].

Lel U., Netter J. M., Poulsen A. B., Qin Zh., Dual Class Shares and Firm Valuation: Evidence from SEC Rule 19c-4 (June 1, 2020), European Corporate Governance Institute – Finance Working Paper No. 807/2021, 7, 29, https://ssrn.com/abstract=3729297 [05.02.2022].

Lidman E., Skog R. R., London Allowing Dual Class Premium Listings: A Swedish Commentary (April 14, 2021). European Corporate Governance Institute - Law Working Paper 580/2021, Nordic Journal of Company Law (NTS), Forthcoming, 2, 4, https://ssrn.com/abstract=3826174 [05.02.2022].

Lund D. S., Pollman E., The Corporate Governance Machine, Columbia Law Review, Vol. 121, 2021, University of Pennsylvania, Institute for Law & Economics Research Paper No. 21-05, European Corporate Governance Institute - Law Working Paper No. 564/2021, USC CLASS Research Paper No. CLASS21-15, USC Law Legal Studies Research Paper Series No. 21-15, 2624, https://ssrn.com/abstract=3775846 [05.02.2022].

Lund D. S., Nonvoting Shares and Efficient Corporate Governance, Stanford Law Review, Vol. 71, 2019, 708, 708, 709, 711, 714, 719-723, 737, https://www.stanfordlawreview.org/print/article/nonvoting-shares-and-efficient-corporate-governance/ [04.02.2022].

Morland C., Norton Ph., Hoffman K., Marshal A., New Rules for Listing on the London Stock Exchange Could Ease the Path to IPO, 2021, https://humancapital.aon.com/insights/articles/2021/new-rules-for-listing-on-the-london-stock-exchange-could-ease-the-path-to-ipo [05.02.2022].

Page L., Brin S., 2004 Founders’ IPO Letter, https://abc.xyz/investor/founders-letters/2004/ipo-letter.html [05.02.2022].

Recommendation of the Investor Advisory Committee Dual Class and Other Entrenching Governance Structures in Public Companies, https://www.sec.gov/spotlight/investor-advisory-committee-2012/recommendation-on-dual-class-shares.pdf [04.02.2022].

Ripley W. Z., Main Street and Wall Street, 1927, https://archive.org/stream/mainstreetandwal00riplrich/mainstreetandwal00riplrich_djvu.txt [05.02.2022].

Ritter J. R., IPO Statistics for 2021 and Earlier Years, Table 23, Dual Class IPOs, by Tech and Non-tech,1980-2021, University of Florida Warrington College of Business, https://site.warrington.ufl.edu/ritter/files/IPO-Statistics.pdf [02.02.2022].

Rydqvist K., Dual-Class Shares: A Review, Oxford Review of Economic Policy, Vol. 8, No. 3, 1992, 46, www.jstor.org/stable/23606245 [06.02.2022].

Seligman J., Equal Protection in Shareholder Voting Rights: The One Common Share, One Vote Controversy, George Washington Law Review, Vol. 54, No. 5, 1986, 694-697, https://heinonline.org/HOL/LandingPage?handle=hein.journals/gwlr54&div=36&id=&page= [03.02.2022].

Sharfman B. S., A Private Ordering Defense of a Company’s Right to Use Dual Class Share Structures in IPOs, Villanova Law Review, Vol. 63, No. 1, 2018, 19-21, https://ssrn.com/abstract=2986164 [05.02.2022].

Sharma R., Why Google Became Alphabet, Investopedia, https://www.investopedia.com/articles/investing/081115/why-google-became-alphabet.asp [02.02.2022].

Wang E., DiNapoli J., Long-Term Stock Exchange CEO says dual-class stock critics “lost the argument”, Reuters, 2021, https://www.reuters.com/business/long-term-stock-exchange-ceo-says-dual-class-stock-critics-lost-argument-2021-07-02/ [05.02.2022].

The Business Roundtable v. S.E.C, 905 F.2d 406 (D.C. Cir. 1990).

ჩამოტვირთვები

გამოქვეყნებული

2022-06-30

როგორ უნდა ციტირება

კვეტენაძე ქ. . (2022). დუალისტური კლასის აქციათა სტრუქტურა: თანამედროვე საკორპორაციო სამართლის გამოწვევა. სამართლის ჟურნალი, (1), 156–183 (Geo) 124. https://doi.org/10.48614/jlaw.1.2022.4944

გამოცემა

სექცია

სტატიები