კონვენცია „განათლებაში დისკრიმინაციის წინააღმდეგ“ UNESCO, ქ. პარიზი, 1960 წლის 14 დეკემბერი იუნესკოს კონვენციის იმპლემენტაცია საქართველოს კანონმდებლობაში
საკვანძო სიტყვები:
განათლების უფლება, დისკრიმინაციის აკრძალვა, ინკლუზიური განათლება, განათლების დაფინანსება, იუნესკოს კონვენცია.ანოტაცია
წარმოდგენილი სტატია შეეხება იუნესკოს 1960 წლის 14 დეკემბრის „განათლებაში დისკრიმინაციის წინააღმდეგ“ კონვენციის (UNESCO, ქ. პარიზი) იმპლემენტაციას საქართველოს კანონმდებლობაში. წინამდებარე სტატია მოიცავს ზემოხსენებული კონვენციის საქართველოს კანონმდებლობაში იმპლემენტაციის ზოგად ასპექტებს. მასში განხილულია თუ რა არის განათლების დისკრიმინაცია, რა ტიპის დისკრიმინაცია არსებობს და რა სახის დისკრიმინაციას შეიძლება ჰქონდეს ადგილი საგანმანათლებლო დაწესებულებებში. კონვენციის იმპლემენტაცია საქართველოს კანონმდებლობაში მიზანშეწონილია განვიხილოთ განათლების ხელმისაწვდომობის, განათლების დაფინანსების, ინკლუზიური განათლების, ეროვნული უმცირესობების განათლების უფლებებისა და რელიგიური და პოლიტიკური ნიშნით დისკრიმინაციის აკრძალვის თვალსაზრისით. წარმოდგენილი კვლევის მიზანია, არსებული საკანონმდებლო აქტების შესაბამისობის დადგენა კონვენციით ნაკისრ ვალდებულებებთან. კვლევაში მიმოხილული საკითხები, ძირითადად, ინფორმაციულია, ვინაიდან ხდება არსებული საკანონმდებლო აქტების ანალიზი და შედარება კონვენციით ნაკის ვალდებულებებთან. შესაბამისად, სტატიაში საუბარია: ა) განათლების ხელმისაწვდომობაზე. მასში განხილულია, ის სამართლებრივი აქტები, რომელშიც პოვა ასახვა ზემოაღნიშნული კონვენციის დებულებებმა. ამავე ნაწილში საუბარია 2014 წლის 2 მაისს (ქუთაისი, № 2391-IIს) მიღებულ დისკრიმინაციის ყველა ფორმის აღმოფხვრის შესახებნ საქართველოს კანონზე, რომელიც, თავის მხრივ, აწესრიგებს განათლების სფეროში დისკრიმინაციის აღმოფხვრისა და განათლების ხელმისაწვდომობის საკითხს; ბ) განათლების დაფინანსებაზე. ვინაიდან ზოგად განათლებას კანონმდებლობით დადგენილი წესით სრულად აფინანსებს სახელმწიფო და მოქალაქეებს უფლება აქვთ კანონით დადგენილი წესით სახელმწიფოს დაფინანსებით მიიღონ პროფესიული და უმაღლესი განათლება, მოცემულ ნაწილში განხილულია განათლების სამივე საფეხურის დაფინანსების საკითხი; გ) ინკლუზიური განათლების ხელმისაწვდომობაზე. ყველა მოქალაქისთვის განათლების ხელმისაწვდომობის პრინციპისა და დისკრიმინაციის ყველა ფორმის დაუშვებლობიდან გამომდინარე, სახელმწიფოსთვის მნიშვნელოვან გამოწვევას წარმოადგენს ინკლუზიური სწავლების პრინციპის დანერგვა. ამდენად, სტატიაში აგრეთვე განხილულია საგანმანათლებლო დაწესებულებებში ინკლუზიური განათლების ხელმისაწვდომობა; დ) ეროვნული უმცირესობების განათლების უფლებებაზე. საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისად, საქართველო იცავს უმცირესობების ინდივიდუალურ და კოლექტიურ უფლებას და ხელს უწყობს მათ სამოქალაქო ინტეგრაციას. აღნიშნული გამოიხატება განათლების მიღების ხელმისაწვდომობაშიც; ე) რელიგიური და პოლიტიკური ნიშნით დისკრიმინაციის აკრძალვაზე. სტატიაში მოცემულია აღნიშნული საკითხის ეროვნულ დონეზე მარეგულირებელი ნორმები, რომელიც თანხვედრაში მოდის ზემოხსენებული კონვენციის მე-5 მუხლთან.
სტატიაში ასევე წარმოდგენილია დასკვნები განხილული საკითხების საქართველოს კანონმდებლობაში იმპლემენტაციასთან დაკავშირებით.
წყაროები
Constitution of Georgia, Departments of the Parliament of Georgia, 31-33, 24/08/1995.
Convention against Discrimination in Education, 14/12/1960, www.unesco.org/education/-pdf/DISCRI_E.PDF.
Civil Rights Act, 02/07/1964.
Decree № 476 of the Government of Georgia on the “Funding of General Education”, 14/09/2015.
Decree № 66 of the Government of Georgia on the “Approval of the State Educational Grant Volume and Amount of State Scholarships and Program Funding for the Academic Year of 2013-2014”, 28/03/2013.
Decree № 248 of the Government of Georgia on the “Approval of the State Educational Grant Volume and Amount of State Scholarships and Program Funding for the Academic Year of 2014-2015”, 20/03/2014.
Decree № 180 of the Government of Georgia on the “Approval of the State Educational Grant Volume and Amount of State Scholarships and Program Funding for the Academic Year of 2015-2016”, 24/04/2015.
Decree № 158 of the Government of Georgia on the “Approval of the State Educational Grant Volume and Amount of State Scholarships and Program Funding for the Academic Year of 2016-2017”, 01/04/2016.
Decree № 359 of the Government of Georgia on the “Approval of the State Educational Grant Volume and Amount of State Scholarships and Program Funding for the Academic Year of 2017-2018”, 24/07/2017.
Decree № 65 of the Government of Georgia on the “Approval of the State Educational Grant Volume and Amount of State Scholarships for Master Educational Programs, Approval of the Priority Master Educational Programs and Approval of the Sums to be Distributed Among the Priority Master Educational Programs for the Academic Year of 2013-2014”, 13/02/2013.
Decree № 163 of the Government of Georgia on the “Approval of the State Educational Grant Volume and Amount of State Scholarships for Master Educational Programs, Approval of the Priority Master Educational Programs and Approval of the Sums to be Distributed Among the Priority Master Educational Programs for the Academic Year of 2014-2015”, 13/02/2014.
Decree № 85 of the Government of Georgia on the “Approval of the State Educational Grant Volume and Amount of State Scholarships for Master Educational Programs, Approval of the Priority Master Educational Programs and Approval of the Sums to be Distributed Among the Priority Master Educational Programs for the Academic Year of 2015-2016”, 05/03/2015.
Decree № 97 of the Government of Georgia on the “Approval of the State Educational Grant Volume and Amount of State Scholarships for Master Educational Programs, Approval of the Priority Master Educational Programs and Approval of the Sums to be Distributed Among the Priority Master Educational Programs for the Academic Year of 2016-2017”, 26/02/2016.
Decree № 131 of the Government of Georgia on the “Approval of the State Educational Grant Volume and Amount of State Scholarships for Master Educational Programs, Approval of the Priority Master Educational Programs and Approval of the Sums to be Distributed Among the Priority Master Educational Programs for the Academic Year of 2017-2018”, 15/03/2017.
Decree № 40/N of the Minister of Education and Science of Georgia on the “Adoption of the National Education Curriculum”, 18/05/2016.
Decree № 99/N of the Minister of Education and Science of Georgia on the “Adoption of the Authorization of Educational Institutions”, 01/03/2010.
Georgian Law on “General Education”, LHG, 20, 04/05/2005.
Georgian Law on “Vocational Education”, 3442-IS, 20/09/2018.
Georgian Law on “Higher Education”, LHG, 2, 10/01/2005.
Georgian Law on “Elimination of any type of Discrimination”, 2391-IIS, 02/05/2014.
Kantaria B., The Constitutional Principle of the Right to Education, Commentary to the Constitution of Georgia. Chapter two. Georgian Citizenship, The Fundamental Human Rights, Tbilisi, 2013, 426 (in Georgian).
Decision of the Tbilisi Appeal Court of 14 June 2018, № 2B/5499-17.
Savez Crkava (Rijec Zivota) and Others v Croatia, [2010] ECHR, App. № 7798/08.
Correspondence № MES61801523368 of 17 November, 2018 sent by M. Shukhoshvili, Head of the Higher Education and Science Department of the Ministry of Education, Science, Sports and Culture.
www.unesco.ge/?page_id=534.
www.civilrights.findlaw.com/discrimination/discrimination-in-education.html.
www.stephensons.co.uk/site/individuals/education/discriminationasagroundforappea.
www.law.freeadvice.com/government_law/civil_rights_law_ada/race-discrimination-education.htm.
ჩამოტვირთვები
გამოქვეყნებული
როგორ უნდა ციტირება
გამოცემა
სექცია
ლიცენზია
საავტორო უფლებები (c) 2020 TSU Publishing House
ეს ნამუშევარი ლიცენზირებულია Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 საერთაშორისო ლიცენზიით .