The Right to Claim Compensation as a Result of Leaving Property beyond the Current Borders of the Poland Republic

Authors

  • Anna Korzeniewska-Lasota

Keywords:

Republican Agreements, right to compensation, the Bug River Act.

Abstract

The article outlines the issue of financial settlements with citizens of the Polish state, the so-called people from beyond the Bug River, who, as a result of the change in the eastern border that took place after World War II, were forced to leave their homes and resettle. Despite the promise of obtaining equivalent compensation for the property left behind in the new place of settlement, most of those entitled to it did not receive it at all or in an incomplete amount. The process of settling these obligations, initiated in 1944 by the so-called republican agreements, despite the passage of over 80 years, still persists.

Author Biography

Anna Korzeniewska-Lasota

Dr. hab. prof. UP, Institute of Law and Administration Pomeranian University in Slupsk.

References

Закон от 8 июля 2005 г. об осуществлении права на компенсацию за оставление недвижимого имущества за пределами нынешних границ Республики Польша – Законодательный вестник 2017 г., поз. 2097 (Ustawa z 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej – Dz.U. z 2017 r. poz. 2097).

Закон от 29 апреля 1985 г. о землеустройстве и экспроприации недвижимости – Законодательный вестник 1985 г., № 22, поз. 99 (Ustawa z 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości – Dz.U. 1985 r., nr 22, poz. 99).

Указ от 10 декабря 1952 года о передаче государством несельскохозяйственного недвижимого имущества для жилищных нужд и строительства индивидуальных индивидуальных домов – Законодательный вестник № 49, поз. 326 (Dekret z 10 grudnia 1952 r. o odstępowaniu przez Państwo nieruchomego mienia nierol- niczego na cele mieszkaniowe oraz na cele budownictwa indywidualnych domów jednorodzinnych – Dz. U. Nr 49, poz. 326).

Соглашение от 15 февраля 1951 года между Республикой Польша и СССР об обмене участками государственных территорий – Законодательный вестник 1951, № 11, поз. 63 (Umowa z 15 lutego 1951 r. pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a ZSRR o zamianie odcinków terytoriów państwowych – Dz.U. 1951, nr 11, poz. 63).

Указ от 6 декабря 1946 г. о передаче государством несельскохозяйственной собственности на территории Восстановленных территорий и бывшего Вольного города Гданьска. – Законодательный вестник № 71, поз. 389, с изменениями (Dekret z 6 grudnia 1946 r. o przekazywaniu przez Państwo mienia nierolniczego na obszarze Ziem Odzyskanych i b. Wolnego Miasta Gdańska – Dz. U. Nr 71, poz. 389 ze zm.)

Указ от 6 сентября 1946 г. о системе земледелия и расселения на территории Восстановленных территорий и бывшего Вольного города Гданьска – Законодательный вестник № 49, поз. 279, с изменениями (Dekret z 6 września 1946 r. o ustroju rolnym i osadnictwie na obszarze Ziem Odzyskanych i byłego Wolnego Miasta Gdańska (Dz. U. Nr 49, poz. 279 ze zm.)

Соглашение между правительством Польской Народной Республики и правительством Союза Советских Социалистических Республик о сроках и порядке дальнейшей репатриации из СССР лиц польской национальности – Dz.U. 1957, № 47, поз. 222). Umowa między rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w sprawie terminu i trybu dalszej repatriacji z ZSRR osób narodowości polskiej (Dz.U. 1957, nr 47, poz. 222).

Антонович Л., Международно-правовой статус Польской Народной Республики, «An-nales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 2000, раздел G (закон), том XLVII (Antono-wicz L., Status prawnomiędzynarodowy Rzeczypospolitej Ludowej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2000, sectio G (prawo), t. XLVII).

Белые пятна, СССР – Германия. 1939–1941. Документы и материалы о советско-германских отношениях в период с апреля 1939 по июль 1941 года, Вильнюс 1990 (Białe plamy. ZSRR – Niemcy. 1939–1941. Dokumenty i materiały dotyczące stosunków radziecko-niemieckich w okresie od kwietnia 1939 r. do lipca 1941 r., Wilno 1990).

Ваврынюк А., Исправление польско-украинской государственной границы в 1951 году, Устшики Дольне, «Збірник наукових праць» 1994, № 438 (Wawryniuk A., Korekta pol-sko-ukraińskiej granicy państwowej w 1951 r., Устшики Дольne, „Збірник наукових праць” 1994, nr 438).

Ваврынюк А., Обмен приграничными территориями Польши и СССР в 1951 году, «Краковские письма Кресове» 2012, № 4 (Wawryniuk A., Wymiana terytoriów przygrani-cznych Polski i ZSRR w 1951 r., „Krakowskie Pismo Kresowe” 2012, nr 4).

Жаберек К., Исправление границы в 1951 году, «Ежеквартальный журнал Лагерникской ассоциации солдат Армии Крайовой», 2016, № 1 (Żabierek K., Korekta granicy w 1951 r., „Kwartalnik Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK” 2016, nr 1).

Корженевская-Ласота А., 15 лет реализации Закона о реке Буг. Попытка подвести итог. "Нерухомось@" 2021, т. 2. Я, № 1 (Korzeniewska-Lasota A., 15 lat realizacji ustawy zabużańskiej. Próba podsumowania. „Nieruchomości@” 2021, t. I, nr 1).

Корженевская-Ласота А., Coвeтcкo-пoльские договоры от сентября 1944 г. – начало и заключение обстоятельств, „Miscellanea Historico-Juridica” 2017, т. XVI, з. 1 (Korzeniew-ska-Lasota A., Coвeтcкo-пoльские договоры от сентября 1944 г. – начало и заключения обстоятельств, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2017, t. XVI, z. 1).

Корженевска-Ласота А., Законодательные попытки решения проблему урегулирования так называемoгo забужанскгo имуществa в 1989-2003 годах, «Право и Вена» 2020 № 4 (Korzeniewska-Lasota A., Legislacyjne próby rozwiązania kwestii rozliczen-ia się za tzw. mienie zabużańskie w latach 1989-2003, „Prawo i Więź” 2020 nr 4).

Корженевская-Ласота А., Государство, собственники и их наследники имущества, оставленного польскими гражданами в восточных воеводствах межвоенной Республики Польша. Историко-правовое исследование, Гданьск 2018 (Korzeniewska-Lasota A., Państwo, właściciele i ich spadkobiercy wobec mienia pozostawionego przez oby-wateli polskich w województwach wschodnich międzywojennej Rzeczypospolitej. Studium historyczno-prawne, Gdańsk 2018).

Корженевска-Ласота А., Субъективный объем права на компенсацию за оставление недвижимости за пределами нынешних границ Республики Польша. Компенсация юридическим лицам?, «Неручомость@», 2022, № 4 (Korzeniewska-Lasota A., Zakres podmiotowy prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej. Rekompensata dla osób prawnych?, „Nieruchomości@” 2022, nr 4).

Лоек Я., Агреся 17 сентября 1939 г., Варшава 1990 г. (Łojek J., Agresja 17 września 1939 r., Warszawa 1990).

Марчиняк В., О происхождении польско-советского соглашения о репатриации от 6 июля 1945 г., «Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historicala», 2013, № 91 (Marciniak W., O genezie polsko-radzieckiej umowy repatriacyjnej z 6 lipca 1945 r., „Acta Universitatis Lodziensis. Folia historica” 2013, nr 91).

Наринский М.М., Причины Второй мировой войны. Польша, Советский Союз и кризис Версальской системы [в:] Белые пятна – чёрные пятна. Сложные вопросы в польско-российских отношениях (1918–2008 гг.), ред. А.Д. Ротфельд и А.В. Торкунов, Варшава 2010 (Narinskij M.M., Przyczyny II wojny światowej. Polska, Związek Sowiecki i kryzys sys-temu wersalskiego [в:] Białe plamy – czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918–2008), ред. A.D. Rotfeld i A.W. Torkunow, Warszawa 2010).

Ручневич М., Репатриация польского населения из СССР в 1955–59 гг., Варшава 2000 (Ruchniewicz M., Repatriacja ludności polskiej z ZSRR w latach 1955–59, Warszawa 2000).

Щесняк А.Л., Сговор – 4-й раздел Польши, информация и информация, Варшава 1990 (Szcześniak A.L., Zmowa – IV rozbiór Polski, введение и изд. Warszawa 1990).

Эберхардт П., Как формировалась восточная граница Польской Народной Республики, «Zeszyty Historyczne», 1989, № 90 (Eberhardt P., Jak kształtowała się wschodnia granica PRL, „Zeszyty Historyczne” 1989, nr 90).

Эберхардт П., Линия Керзона как восточная граница Польши – генезис и политические условия, «Очерки по истории России и Центральной и Восточной Европы», т. 46 (Eberhardt P., Linia Curzona jako wschodnia granica Polski – geneza i uwarunkowania polityczne, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, t. 46).

Эберхардт П., Восточная граница Польши 1939-1945 гг., Варшава, 1983 г. (Eberhardt P., Polska granica wschodnia 1939-1945, Warszawa 1983).

Published

2025-09-25

How to Cite

Korzeniewska-Lasota, A. (2025). The Right to Claim Compensation as a Result of Leaving Property beyond the Current Borders of the Poland Republic. Journal of Law . Retrieved from https://jlaw.tsu.ge/index.php/JLaw/article/view/9523