მეფე, როგორც სამართლის აღსრულების გარანტი, ქართული სამართლის ძეგლებში არსებული ერთი იურიდიული ფორმულის მიხედვით

ავტორები

  • სულხან ონიანი

DOI:

https://doi.org/10.60131/jlaw.2.2024.8315

საკვანძო სიტყვები:

ძველი ქართული სამართალი, მეფე, კათალიკოსი, ბატონიშვილი, დედოფალი, ფიცი, გარანტი

ანოტაცია

სტატია ეძღვნება ქართული სამართლის ძეგლებში არსებული ერთი იურიდიული ფორმულის ანალიზს, რომლიდანაც ჩანს, რომ მეფე ძველ საქართველოში სამართლის აღსრულების უპირველეს და უმთავრეს გარანტად გვევლინება. მისი ბრძანების შეუსრულებლობა უთანაბრდება მეფის წინააღმდეგ ჩადენილ დანაშაულს. ეს უკანასკნელი კი  ფეოდალურ სახელმწიფოში ყველაზე მკაცრად ისჯება. საჯარო მოხელეთა საქმიანობასაც მეფის, როგორც ინსტიტუციის, ავტორიტეტი უზრუნველყოფს.

ავტორის ბიოგრაფია

სულხან ონიანი

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტის ასისტენტ-პროფესორი.

წყაროები

საქართველოს კონსტიტუცია 24/08/1995, მუხლი 49.1, 49.2.

აბაშმაძე ვ., სახელმწიფო დანაშაულობათა სახეებისა და მათი კლასობრივი ბუნებისათვის ფეოდალურ ქართულ სამართალში, ჟურნ., საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის მაცნე, ისტორიის, არქეოლოგიის, ეთნოგრაფიისა და ხელოვნების ისტორიის სერია, N2, 1986, 59-61.

ბერძენიშვილი ნ., მასალები საქართველოს ეკონომიკური ისტორიისათვის, წიგნი 2, თბ., 1953, 34.

გამრეკელი ვ., აღმოსავლეთ საქართველოს შიდაკავკასიური პოლიტიკური და სავაჭრო ურთიერთობები, დოკუმენტები და მასალები, ნაკვეთი 2, თბ., 1991, 136-137.

დოლიძე ი., ქართული სამართლის ძეგლები, ტ. 1, თბ., 1963, 395, 464, 489-490, 490, 525, 533-534, 538, 551.

დოლიძე ი., ქართული სამართლის ძეგლები, ტ. 2, თბ., 1965, 204, 211, 223, 225-226, 226-227, 332, 333, 234, 402, 416, 417, 418, 423, 450-454, 501, 528.

დოლიძე ი., ქართული სამართლის ძეგლები, ტ. 3, თბ., 1970, 184, 185, 197, 219, 236, 252, 344, 667, 750, 758, 809, 825, 890, 1003, 1020, 1094.

დოლიძე ი., ქართული სამართლის ძეგლები, ტ. 4, თბ., 1972, 95, 122, 124, 134, 135, 144, 159, 160, 161, 219, 242, 265, 281, 417, 476, 559, 677.

დოლიძე ი., ქართული სამართლის ძეგლები, ტ. 5, თბ., 1974, 217, 511, 587, 645.

დოლიძე ი., ქართული სამართლის ძეგლები, ტ. 6, თბ., 1977, 183, 596, 641, 642, 678, 682.

დოლიძე ი., ქართული სამართლის ძეგლები, ტ. 7, თბ., 1981, 85, 96, 112, 120, 170, 176, 209, 224, 243, 244, 246, 248, 271, 304, 313, 332, 358, 382, 398, 400, 408, 410, 419, 468, 469, 471, 489, 508, 546, 579, 583, 651, 659, 669, 675, 694, 704, 736, 769, 771, 808, 820.

დოლიძე ი., ქართული სამართლის ძეგლები, ტ. 8, თბ., 1985, 72, 135, 146, 163, 180, 196, 202, 241, 245, 259, 267, 286, 296, 305, 369, 379, 384, 406, 408, 440, 465, 485, 497, 500, 514, 577, 579, 585, 681, 710, 846, 887, 889, 923, 941.

დოლიძე ი., ქართული სამართლის ძეგლები, დანართი, თბ., 2023, 70, 95, 279.

ვაჩეიშვილი ალ., ნარკვევები ქართული სამართლის ისტორიიდან, ტ. I, თბ., 1946, 119.

კუცია კ., ამქრები XVII-XVIII საუკუნის საქართველოს ქალაქებში, თბ., 1984, 198.

ჟორდანია თ., ქართლ-კახეთის მონასტრების და ეკლესიების ისტორიული საბუთები, ფოთი, 1903, 47, 82.

რუსთაველი შოთა, ვეფხისტყაოსანი, თბ., 2022, 311.

სურგულაძე ივ., საქართველოს სახელმწიფოსა და სამართლის ისტორიისათვის, ქართლის სახელმწიფოებრივი წყობილება გვიანფეოდალურ პერიოდში, ტ. 1, თბ., 1952, 136-140, 165.

ქართველიშვილი თ., ბაინდურაშვილი ხ., გელაშვილი ი., გოგოლაძე თ., შაორშაძე მ., ჯოჯუა თ., სურგულაძე მ. (რედ.), დოკუმენტური წყაროები XVII საუკუნის I ნახევრის ქართლისა და კახეთის მეფეების შესახებ, ტ. 1, თბ., 2019, 180, 247.

ქართველიშვილი თ., ბაინდურაშვილი ხ., გელაშვილი ი., გოგოლაძე თ., შაორშაძე მ., ჯოჯუა თ., სურგულაძე მ. (რედ.), დოკუმენტური წყაროები XVII საუკუნის I ნახევრის ქართლისა და კახეთის მეფეების შესახებ, ტ. 2, თბ., 2021, 57, 126, 422.

ჯავახიშვილი ივ., თხზულებანი 12 ტომად, ტ. 7, თბ., 1984, 162-177, 191, 211-217.

საქართველოს ეროვნული არქივი, საისტორიო ცენტრალური არქივი, ფონდი 1450, აღწ. 1, დავთ. 14, დოკ. N85.

გამოქვეყნებული

2024-12-05

როგორ უნდა ციტირება

ონიანი ს. (2024). მეფე, როგორც სამართლის აღსრულების გარანტი, ქართული სამართლის ძეგლებში არსებული ერთი იურიდიული ფორმულის მიხედვით. სამართლის ჟურნალი, (2). https://doi.org/10.60131/jlaw.2.2024.8315

გამოცემა

სექცია

სტატიები