კონსტიტუციური შეთანხმების ზოგიერთი ტექნიკური და სამართლებრივი პრობლემა
საკვანძო სიტყვები:
კონსტიტუციური შეთანხმება, კონკორდატი, სამოციქულო, სახელმწიფო, სამართლებრივი ტექნიკა, ეკლესია.ანოტაცია
კონსტიტუციური შეთანხმება საქართველოს სახელმწიფოსა და საქართველოსსამოციქულო ავტოკეფალიურ მართლმადიდებელ ეკლესიას შორის 2002 წელს დაიდო. მიუხედავად იმისა, რომ ამ მომენტიდან კარგა ხანია გასული, დოკუმენტის სამართლებრივი, ეკონომიკური თუ პოლიტიკური გააზრება ჯერაც არ მომხდარა. როგორც სამართლებრივი დოკუმენტი, იგი საკმაოდ ბევრ ტექნიკურ და შინაარსობრივ პრობლემას მოიცავს. სტატიის მიზანია მსგავსი მეთოდური და ფორმალური პრობლემების გაანალიზება და მათი გამოსწორების გზების დასახვა.
წყაროები
საქართველოს კონსტიტუცია.
საქართველოს სახელმწიფოსა და საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალურ მართლმადიდებელ ეკლესიას შორის კონსტიტუციური შეთანხმება.
საქართველოს საგადასახადო კოდექსი.
„ნორმატიული აქტების შესახებ~ საქართველოს კანონი.
საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი.
`ექიმის უფლებების შესახებ~ საქართველოს კანონი.
`ადვოკატთა შესახებ~ საქართველოს კანონი.
`ლიცენზიებისა და ნებართვების შესახებ~ საქართველოს კანონი.
საქართველოს საბაჟო კოდექსი.
საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი.
ადვოკატთა ეთიკის კოდექსი.
ბუმისი პ.ი., კანონიკური სამართალი, ი. გარაყანიძის თარგმანი, თბ., 2007, 91.
გეგენავა დ., ზოგიერთი ცნების მართებულობის საკითხისათვის ქართულ საკონსტიტუციო სამართალში, წიგნში: ზურაბ ახვლედიანი 80, თბ., 2013, 181.
გეგენავა დ., ქანთარია ბ., ცანავა ლ., თევზაძე თ., მაჭარაძე ზ., ჯავახიშვილი პ., ერქვანია თ., პაპაშვილი თ., საქართველოს საკონსტიტუციო სამართალი, მე-3 გამოცემა, თბ., 2015.
გეგეშიძე დ., საქართველოს ისტორიაში ქრისტიანობის ადგილისა და როლის საღვთისმეტყველო კონცეფციის კრიტიკა, თბ., 1986, 5.
კორკელია კ., ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის გამოყენება საქართველოში, თბ., 2004, 86.
დოლიძე ი., ძველი ქართული სამართალი, თბ., 1953, 60.
ვაჩეიშვილი ალ., ნარკვევები ქართული სამართლის ისტორიიდან, ტ. 2, თბ., 1948, 50.
კურტანიძე კ., ევროსაბაჭოს საპარლამენტო ასამბლეას რეკომენდაცია: სახელმწიფო, რელიგია, სეკულარობა და ადამიანის უფლებები, ჟურნ. `სოლიდარობა~, #1(34), 2010, 99.
ნარინდოშვილი მ., გოგელია ვ., ჯულაყიძე თ., ჯაში ზ., გლურჯიძე ე., რელიგიის თავისუფლება, თბ., 2004, 113.
ჩიკვაიძე დ., საქართველოს სახელმწიფოსა და საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალურ მართლმადიდებელ ეკლესიას შორის კონსტიტუციური შეთანხმების კომენტარები, კომენტარები, თბ., 2005, 29.
ხეცურიანი ჯ., სახელმწიფო და ეკლესია, ჟურნ. „ადამიანი და კონსტიტუცია“, №1, 2001, 11.
ხუბუა გ., სამართლის თეორია, თბ., 2004, 121.
Cranmer F., National Churches, Territoriality and Mission, Law & Justice, Vol.149, 2002, 157.
Dawson J.F., Friedrich Schleiermacher and the Separation of Church and State, Journal of Church and State, Vol.7, №2, 1965, 219.
Durham W.C. Jr., Religion and the World’s Constitutions, in: Law, Religion, Constitution (Freedom of Religion, Equal Treatment, and the Law), Edited by Cianitto Cr., Durham W.C., Ferrari S., Thayer D., 2013, 6.
Fokas E., Religion and Welfare in Greece: A New, or Renewed, Role for the Church? in:Orthodox Christianity in 21st Century Greece, The Role of Religion in Culture, Ethnicity and Politics, Edited by Roudometof V., Makrides V.N., Ashgate, 2010, 175.
Greenawalt K., Religion and Equality, in Christianity and Human Rights, An Introduction, Edited by Witte J. Jr., Alexander F.S., NY, 2010, 243.
Heckel M., Religious Human Rights in Germany, Emory International Law Review, Vol.10, 1996, 108.
Manitakis A., Comments on the Draft Constitutional Agreement between the State of Georgia and the Apostle Autocephalous Orthodox Church of Georgia, CDL (2001)64, European Commission for Democracy Through Law (Venice Commission), Strasbourg, 28 June 2001, 2.
Sirico L.J.Jr., Church Property Disputes: Churches as Secular and Alien Institutions, Fordham Law Review, Vol.55, 1986, 335.
Von Campenhausen A.F., Church Autonomy in Germany, in: Church Autonomy, A Comparative Survey, Edited by Robbers G., Frankfurt am Main, 2001, 81-82.
Darby v. Sweden, [ECtHR], App. no. 11581/85, 23 October 1990.
Hasan and Chaush v. Bulgaria, [ECtHR], Grand Chamber, App. no. 30985/96, 26 October 2000, §62.
Presbyterian Church v. Hull Church, 393 U.S. 444 n.3, (1969).
Serbian E. Orthodox Diocese v.Milivojevich, 426 U.S. 709, (1976).
Svyato-Mykhayliyska Parafiya v. Ukraine, [ECtHR], App. no. 77703/01, 14 June 2007, §150.
